Rincon van weleer (4)
Door: Boi Antoin
Hij is geboren in 1919, en zijn eerste herinneringen dateren van de tijd dat ik ongeveer vijf jaar was. Dit is het verhaal van Eduardo ( Wawa) Jacobino. Vandaag Deel 4.
Madjí was de dokter voor de Rinconezen. Als ze zich bij het zware werk op de plantages verwond hadden, verzorgde Madjí hen. Voor het behandelen van snij- of kapwonden van de vlijmscherpe machetes had hij een bijzondere methode. Hij pakte dan een tak van de “Bara Blanku’-boom en raspte daar wat vanaf in de bloedende wond. Het bloed vermengde zich met het zaagsel en werd een soort harslaag over de wond. Als de wond genezen was viel de hars er vanzelf weer af. Gebroken ledematen spalkte hij vakkundig met een rechte tak en “Kabuya di Mondi “, wat een soort liaan was. Voor genezing van ziekten kon je dan weer het beste naar Mo Pedján gaan. Deze was de expert op het gebied van kruiden. Hij wist precies welke kruiden vers of gekookt gebruikt moesten worden. Er waren medicijnen gemaakt van kalebas, diverse cactus soorten, en van gewone plantjes op de grond. Ook wist hij precies te vertellen of je bepaalde kruiden bij volle maan of juist niet moest oogsten.
Voor mechanische problemen kon je je het beste wenden tot Nechi Crestian . Tenminste als je tot het handjevol mensen behoorde met een auto. In die tijd hadden alleen de gezaghebber, Julio Herrera, Geispu Herrera, Antonio Choyet, Antonio Kaluf, Antonio Sesin, Johan ( Pòsò) Sint Jago, Nechi Crestian, Bubuchi di Tuda, en Djòn-Djòn Pòtòpòtò, de Schermers en de Ellisen een auto.
Iedereen onderhield zijn eigen auto, maar als er echte problemen waren ging je naar Nechi. Alle auto’s op het eiland waren Fords, en ook toen er later meer auto’s en mecaniciens kwamen bleef Nechi de beste. Zo kwam er eens een instructeur van Ford om de kennis te testen van de mecaniciens op Bonaire. Hij stopte met opzet wat onderdelen verkeerd in de test-auto en liet de mecaniciens er een voor een op los. Nog jaren vertelde Nechi vol trots dat hij de enige was die alle fouten eruit wist te halen en zijn diploma kreeg.
—
Raimunda Martis van Antriol kreeg haar gave on mensen te genezen via haar vader Chandi.